ΠΙΕΖΟΥΝ ΓΙΑ ΝΕΟ ΕΚΛΟΓΙΚΟ ΝΟΜΟ

Κοινή κάθοδο  υπό όρους στις επόμενες εκλογές κρύβει η πρόταση για  αναλογικό μοίρασμα του μπόνους των 50 εδρών

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΑΡΓΥΡΟΥ

Μια σκληρή παρτίδα πόκερ με άξονα  την προγραμματική συμφωνία και την αλλαγή του εκλογικού νόμου παίζουν οι δύο κυβερνητικοί εταίροι με φόντο την πορεία προς τις επερχόμενες εκλογικές αναμετρήσεις του 2014. Στόχος του ΠΑΣΟΚ και του Ευάγγελου Βενιζέλου είναι η όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερη διαπραγμάτευση   για τους όρους μιας ισότιμης κοινής καθόδου στις δημοτικές εκλογές. Με αυτή τη λογική οι συνομιλητές του προέδρου του ΠΑΣΟΚ θέτουν ζήτημα επιλογής προσώπων και ψηφοδελτίων στη βάση υποστήριξης της κυβερνητικής συνεργασίας και της άμβλυνσης των αντιπαραθέσεων  χωρίς όμως  να είναι καταλύτης τα εκλογικά ποσοστά των κομμάτων.

Στο Μέγαρο Μαξίμου έχουν ήδη παραλάβει και μελετούν την προγραμματική συμφωνία που για ευνόητους λόγους θα δημοσιοποιήσουν μετά την επίσκεψη του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ. Κομβικό σημείο της παρότι δεν εμπεριέχει σημαντικές  λεπτομέρειες είναι η πρόβλεψη  για αλλαγή του εκλογικού νόμου με τέτοιες ρυθμίσεις ώστε να ενισχύονται οι κυβερνήσεις συνεργασίας. Κυβερνητικά στελέχη  και οι συνεργάτες του πρωθυπουργού δεν είναι αρνητικοί  στην αλλαγή του εκλογικού νόμου και παρότι έχει γίνει σε μεγάλο βαθμό η σχετική προεργασία καθυστερούν περιμένοντας τις εξελίξεις  από τη Γερμανία και τις επιδράσεις  των  επερχόμενων εξελίξεων στις δημοσκοπήσεις.

Εως τότε επισήμως  κορυφαίοι υπουργοί αρνούνται  κατηγορηματικά ότι υπάρχει ζήτημα τροποποίησης του εκλογικού νόμου παρά μόνο για τις αυτοδιοικητικές εκλογές και στο πλαίσιο που δημοσιοποίησε ο αρμόδιος υπουργός Γιάννης Μιχελάκης. Στο ΠΑΣΟΚ  πάντως προσπαθούν να αποφύγουν με κάθε τρόπο την «σαλαμοποίηση» της διαπραγμάτευσης καθώς και την αλλαγή ατζέντας με επικοινωνιακές «ρουκέτες» αποβλέποντας σε μια συνολική ρύθμιση-πακέτο.

ΣΑΝΙΔΑ ΣΩΤΗΡΙΑΣ

Το θέμα πήρε διαστάσεις όταν σε πρόσφατη συνεδρίαση  ο Ευγγ Βενιζέλος παρότρυνε τον Κώστα Σκανδαλίδη να «χτενίσει»  τη σχετική πρόταση καθώς ο ίδιος είναι ο δημιουργός του ισχύοντος εκλογικού νόμου που τροποποιήθηκε μόνο κατά το μπόνους του πρώτου κόμματος αργότερα από τον Προκόπη Παυλόπουλο. Ο ίδιος βέβαια αναμένει  συνάντηση με τον Ευάγγελο Βενιζέλο τις επόμενες ημέρες για τις απαραίτητες κατευθύνσεις αλλά και αν τελικά θα ισχύσουν οι προτάσεις του για κατάτμηση των μεγάλων περιφερειών σε τετραεδρικές ή πενταεδρικές.  Σύμφωνα με πληροφορίες οι θέσεις του κ. Βενιζέλου  προσομοιάζουν έντονα   με ένα  παλιότερο σύστημα απλής αναλογικής  το οποίο μεταφέρει το μπόνους των εδρών από το πρώτο κόμμα, στα κόμματα εκείνα που προεκλογικά δηλώνουν ότι έχουν καταλήξει σε μια προγραμματική συμφωνία συνεργασίας . Με αυτό το σύστημα οι  250 από τις 300 έδρες, θα κατανέμονται αναλογικά σε όλα τα κόμματα και οι υπόλοιπες 50 -επίσης αναλογικά- στα κόμματα εκείνα που προεκλογικά έχουν καταλήξει στη συμφωνία συνεργασίας υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι με τις 50 έδρες θα εξασφαλίζουν κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Σε κάθε περίπτωση συνεργάτες του κ. Βενιζέλου διαβεβαιώνουν ότι έχουν βρεθεί και οι πρόνοιες για την περίπτωση της αποχώρησης ενός κόμματος από τον κυβερνητικό συνασπισμό. Ο κ. Βενιζέλος εκτιμά ότι το εκλογικό σύστημα πέρα από την αναλογικότητας πρέπει να προβλέπει ενίσχυση της κυβερνητικής σταθερότητας.  Στις προτάσεις θα τεθούν επίσης θέματα όπως το μέγεθος των περιφερειών, ο σταυρός προτίμησης, και ο δραματικός περιορισμός των λόγων προσφυγής σε πρόωρες εκλογές. Επίσης θα τεθεί ζήτημα κατάργησης του ψηφοδελτίου επικρατείας όπως και θέσπιση πλαφόν κοινοβουλευτικών θητειών των βουλευτών.    

Στη ΔΗΜΑΡ πρόθεση της ηγετικής ομάδας είναι τις πρώτες ημέρες του Οκτωβρίου να κατατεθεί πρόταση αλλαγής του εκλογικού συστήματος καταργώντας το εκλογικό μπόνους ώστε να αλλάξουν και οι εκλογικοί σχεδιασμοί του νέου δικομματισμού αλλά και τα δεδομένα για το φορέα της κεντροαριστεράς. Δεν αποκλείουν  πάντως το ενδεχόμενο να στηρίξουν την πρόταση του ΠΑΣΟΚ εάν έχει σχηματιστεί το νέο σχήμα  και το μπόνους   να μοιράζεται  κατ’ αναλογία στα κόμματα που υπερβαίνουν ποσοστό, το οποίο θα κυμαίνεται μεταξύ του 15% και 20%.

Περιμένοντας την Μέρκελ.

  Η κυβέρνηση ωστόσο κρατά τα χαρτιά της κλειστά  για τον εκλογικό νόμο παρά την σχετική  πίεση  από το ΠΑΣΟΚ και τη ΔΗΜΑΡ. Η κατάργηση του μπόνους των 50 εδρών είναι  σημείο τριβής καθώς μία τέτοια εξέλιξη θα προκαλούσε πολλά προβλήματα στον σχηματισμό κυβέρνησης τουλάχιστον με τους σημερινούς συσχετισμούς. Κυβερνητικά στελέχη τονίζουν ότι αν δεν ξεκαθαρίσει το τοπίο με τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας και την αναπτυξιακή πολιτική δεν θα πρέπει να συζητείται τέτοιο θέμα. Ωστόσο, σε ιδιωτικές συζητήσεις τους πρόσωπα  που συνομιλούν με τον πρωθυπουργό επισημαίνουν ότι ο κ. Σαμαράς δεν προτίθεται να κάνει κινήσεις που θα έχουν ως αποτέλεσμα να βάλουν σε συνθήκες κρίσης, την χώρα σε μία ακόμη περιπέτεια και να μείνει για καιρό ακυβέρνητη. Και αυτό αφορά σε όλες τις πολιτικές δυνάμεις. Αλλωστε όπως τονίζουν χαρακτηριστικά απλή αναλογική υφίσταται μόνο στην Ολλανδία με τις γνωστές εκλογικές δυσκολίες.   Ο κ. Σαμαράς, λένε οι ίδιοι κύκλοι, θέλει να υπάρχουν δυνατότητες για σχηματισμό κυβέρνησης , όποιο και αν είναι το εκλογικό αποτέλεσμα. Για αυτό και το μπόνους των 50 εδρών δίνει αυτή τη στιγμή την δυνατότητα στο πρώτο κόμμα να έχει μεγαλύτερη ευχέρεια κινήσεων. Ωστόσο, εάν οι συνθήκες στην χώρα το επιτρέψουν, η ΝΔ δεν θα είχε πρόβλημα να συζητήσει για έναν αναλογικότερο εκλογικό νόμο.

Στον ΣΥΡΙΖΑ παρακολουθούν με μεγάλο ενδιαφέρον τις εξελίξεις αν και δύσκολα θα στήριζαν στην παρούσα φάση ζήτημα αλλαγής του εκλογικού νόμου. Ο Αλέξης Τσίπρας έχει τονίζει  προς τα ηγετικά στελέχη πως προτεραιότητες είναι: η καθιέρωση της απλής αναλογικής ως πάγιο εκλογικό σύστημα διεξαγωγής όλων των εκλογικών αναμετρήσεων ,διαμόρφωση ισόρροπων πληθυσμιακά εκλογικών περιφερειών, κατάργηση των μονοεδρικών- διεδρικών αλλά και των μεγάλων εκλογικών περιφερειών. Επίσης κατάργηση των βουλευτών Επικρατείας και των  εκλογικών ορίων. Ακόμη στο ΣΥΡΙΖΑ θεωρούν απολύτως αναγκαία τη  ριζική αλλαγή του νόμου περί χρηματοδότησης των κομμάτων, με γνώμονα την απόλυτη διαφάνεια των οικονομικών τους. Προτείνουν το κράτος να μην χρηματοδοτεί τα κόμματα αλλά να αποζημιώνει μέρος των αποδεδειγμένων δαπανών τους.