ΚΡΑΤΙΚΑ ΑΚΙΝΗΤΑ: ΣΕ ΡΥΘΜΟΥΣ ΧΕΛΩΝΑΣ Η ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ

ΤΩΝ ΓΙΑΝΝΗ ΑΡΓΥΡΟΥ ΚΑΙ Π. ΒΛΑΧΟΥΤΣΑΚΟΥ

Εξαιρετικά θολό παραμένει το τοπίο για την αξιοποίηση της τεράστιας δημόσιας ακίνητης περιουσίας παρά την δυσμενή οικονομική κατάσταση που έχει περιέλθει η χώρα αλλά και τη διακηρυγμένη πολιτική βούληση της ηγεσίας του υπουργείου οικονομικών για δραστική μείωση του κόστους από τα χιλιάδες ενοικιασμένα κτίρια και αντίστοιχα εντυπωσιακή αύξηση των εσόδων από εκείνα που παρέμεναν επί χρόνια σε αχρησία.  

Σε αυτή την  κρίσιμη περίοδο  το Δημόσιο εξακολουθεί να ξοδεύει δεκάδες εκατομμύρια ετησίως για τη στέγαση των υπηρεσιών του ενώ παράλληλα  χιλιάδες  κτίρια «καταδικάζονται»  να παραμένουν σε μια καταστροφική έως ύποπτη αδράνεια που τα απαξιώνει και τα μεταβάλει σε πολλές περιπτώσεις σε εστίες  μόλυνσης.

Η δυσκίνητη κρατική μηχανή τρία χρόνια μετά την εκκίνηση της πιο επώδυνης δημοσιονομικής προσαρμογής εξακολουθεί  να φιλοξενείται σε 2.130 κτίρια σε όλη την επικράτεια σύμφωνα με τα στοιχεία  του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης.  Οι γνωρίζοντες εκτιμούν πως  παρά τα αλλεπάλληλα κουρέματα των ενοικίων το ποσό που καταβάλει ο προυπολογισμός  δεν «έπεσε» σημαντικά κάτω  από 80 εκατ. ευρώ τον χρόνο.
Από τα 2.130 κτίρια σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία για 119 κτίρια του υπουργείου Υγείας, ενώ από τα  υπόλοιπα 2.011 κτίρια, τα 1.048 (52%) είναι ιδιόκτητα, τα 887 (44%) είναι μισθωμένα και 76 (4%) έχουν παραχωρηθεί στο κράτος για δωρεάν χρήση. Τα κτίρια  των υπουργείων που βρίσκονται στην Αθήνα κοστίζουν 60 εκατ. ευρώ, ενώ τα πολλαπλάσια κτίρια των περιφερειακών υπηρεσιών πληρώνουν σε ενοίκια 20 εκατ. ευρώ.

Εντυπωσιακός είναι ο χάρτης των υπουργείων και των διάσπαρτων υπηρεσιών. Πρωταθλητής  είναι το υπουργείο Οικονομικών  με 674 κτίρια , όπως και το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού με 721. Πιο πίσω ακολουθούν το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης με 140 και το υπουργείο Υγείας  με 132 κτίρια. Πρωταθλητές στα μισθωμένα κτίρια είναι το υπουργείο Περιβάλλοντος  με 100%,  πιο πίσω είναι το υπουργείο Εργασίας 95 %,και ακολουθούν το υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών και το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης.

Η έκθεση της ΕΤΑΔ

Ηδη το υπουργείο οικονομικών παρέλαβε την έκθεση  της Ελληνικής εταιρείας Ακινήτων μετά από μελέτες ετών για τα κτίρια που κατέχει ανά κατηγορία.

Είδος Ακινήτου	Αριθμός	Έκταση*
Αστικά	11.937	56.622.815
Αγροτικά	23.928	1.227.927.641
Παράκτια	2.187	161.968.315
Γήπεδα	7.373	127.161.163
Νησιά	597	233.088.958
Δάση	632	556.800.718
Αρχαιολογικοί χώροι	538	6.229.914
Οικισμοί	209	987.769
Λοιπά	24.058	1.057.084.202
Σύνολο	71.459	3.427.871.494
(*) Στρέμματα

Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας  Γρηγόρη Δούνη «η διαδικασία της παραχώρησης ακινήτων σε κρατικές υπηρεσίες είναι συνεχής παρά τα μεγάλα διαδικαστικά  προβλήματα που υπάρχουν και όσα ακίνητα μπορούν να χρησιμοποιηθούν από παραχωρούνται αν και για κάθε περίπτωση χρειάζεται ένας βαθμός ωρίμανσης».    Για τη στέγαση φορέων του δημοσίου, σε συνεργασία με την αρμόδια Διεύθυνση της ΓΓΔΠ, μόνο εντός του τελευταίου τριμήνου έχουν παραχωρηθεί 15 ακίνητα σε διάφορες περιοχές της χώρας.

·         της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων, της Γενικής Γραμματείας Συντονισμού, της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής, σε ακίνητα της Αθήνας,

·         της Κτηματικής Υπηρεσίας, της Υπηρεσίας Δημοσιονομικού Ελέγχου και της Υπηρεσίας Επιτρόπου Ελεγκτικού Συνεδρίου, στην Ηγουμενίτσα,

·         της Υπηρεσίας Επιτρόπου Ελεγκτικού Συνεδρίου, στην Άμφισσα,

·         του Δικαστικού Γραφείου στην Έδεσσα,

·         του Λιμενικού Σταθμού στον Πλαταμώνα,

·         του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη στον Έβρο

Την ίδια ώρα πάντως η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου προχωρεί στην προμήθεια και υλοποίηση προγράμματος e-real estate, με την ανάπτυξη ειδικής πλατφόρμας, που θα παρέχει τη δυνατότητα ηλεκτρονικής προώθησης των ακινήτων, αλλά και διεξαγωγής ηλεκτρονικών δημοπρασιών. Η ΕΤΑΔ ΑΕ προσδοκά από την ηλεκτρονική πλατφόρμα τέσσερις στόχους: Α) Δημιουργία ενός κομβικού σημείου προβολής των προς αξιοποίηση ακινήτων του Δημοσίου που διαχειρίζεται  Β). Παροχή ολοκληρωμένων πληροφοριών για τα ακίνητα  που θα διατίθενται προς πώληση ή μίσθωση ,Γ).Παροχή δυνατότητας αγοράς ή μίσθωσης ακινήτων σε κατοίκους άλλων πόλεων της Ελλάδας και του εξωτερικού, με απλές διαδικασίες Δ).Συνθήκες διαφάνειας και ανταγωνισμού στις πράξεις πώλησης ή μίσθωσης.

ΦΩΣ ΣΤΟ ΤΟΥΝΕΛ

Παράλληλα με τις υπηρεσίες του υπουργείου οικονομικών και η περιφέρεια Αττικής και ο Δήμος Αθηναίων επιχειρούν να φωτίσουν τη μάστιγα των εγκαταλειμμένων κτιρίων με το γόρδιο δεσμό των εκατοντάδων κληρονόμων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα  είναι τα 3 κτίρια-μεγαθήρια ιδιοκτησίας του δημοσίου συνολικού εμβαδού περίπου 100.000 τ.μ., τα οποία ενώ στέγαζαν κρατικές υπηρεσίες, σήμερα παραμένουν κενά, λόγω του ύψους του ενοικίου τους αλλά και του υψηλού κόστους που απαιτεί η επισκευή τους.

Το παλιό Εφετείο, στην οδό Σωκράτους παραμένει αδρανές ενώ για πολλά χρόνια ήταν στόχος της παράνομης μετανάστευσης.  Εγκαταλελειμμένο εδώ και 11 χρόνια, είναι ιδιοκτησία του Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης Ιδιωτικού Τομέα (ΤΕΑΙΤ). Στην Πλάκα, στην οδό Μητροπόλεως  οκταώροφο κτίριο 11.000 τ.μ. ιδιοκτησίας της  Εκκλησίας της Ελλάδος. Εκεί στεγαζόταν για 46 χρόνια  το υπουργείο Παιδείας. Εντεκα διαγωνισμούς προκήρυξε η Εκκλησία χωρίς αποτέλεσμα.
Το 8ώροφο κτίριο του ΙΚΑ απέναντι από την πλατεία Κουμουνδούρου έκτασης 15.000.000 τμ που πρόσφατα η διοίκηση του οργανισμού αποφάσισε να επισκευάσει από τις ζημιές του σεισμού του ’99  με συνολικό κόστος που θα ξεπεράσει τα 30.000.000 ευρώ.  Αντίστοιχες περιπτώσεις σε αδράνεια είναι και άλλα κτίρια όπως το πρώην ξενοδοχείο Εσπέρια, το Ακροπόλ, άλλο ξενοδοχείο στην πλατεία Κάνιγγος η οικία της Μ Κάλλας, ακόμη και παλιά ξενοδοχεία στην περιοχή της Ομόνοιας.    
Η βουλευτής της ΝΔ Φωτεινή Πιπιλή έφερε το θέμα τη βουλή προτάσσοντας περιπτώσεις όπως το ιλιγγιώδες ενοίκιο των 50.000 ευρώ που πλήρωνε το δημόσιο από το 2002 μέχρι το 2010 για έναν όροφο στην οδό Χατζηγιάννη Μέξη όπου φιλοξενούνται οι υπηρεσίες του συνηγόρου του πολίτη  ενοικιάζοντας συνολικά 4 ορόφους. Η κ. Πιπιλή δηλώνει  πως « δεν είναι δυνατόν να γίνονται συνεχείς περικοπές σε μισθούς και συντάξεις και να πληρώνονται προκλητικά ενοίκια όταν το κέντρο βρίθει από εγκαταλειμένα κτίρια του δημοσίου ή των ταμείων» και προσθέτει «είναι ντροπή».  Σύμφωνα με την βουλευτή ήδη με απόφαση του Γιάννη Στουρνάρα στις 7 Μαρτίου του 2013 δόθηκε εντολή στον γ.γ. Δημόσιας Περιουσίας Αβραάμ Γούναρη να επιταχύνει τις διαδικασίες αξιοποίησης των κρατικών ακινήτων.
  




Θέμα β
ΑΚΙΝΗΤΑ- ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΕΣ «ΒΟΜΒΕΣ»

Στην τύχη τους όμως δεν έχουν εγκαταλειφθεί μόνο μεγάλα δημόσια κτίρια τα τελευταία χρόνια ως μια παράπλευρη απώλεια της μάχης με την  κρίση αλλά εκατοντάδες άλλα αστικά ακίνητα τα οποία αφενός έφερναν έσοδα εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ αφετέρου μεταβάλλονται σταδιακά σε εστίες προβλημάτων. Στον Πειραιά εκτός των μεγάλων κτιρίων  εγκαταλείπονται ακόμη και απλές καφετέριες  στο γραφικό Μικρολίμανο. Το άλλοτε  πολυτελές café-bar «ΝΑΙ», βρίσκεται σε πολύ άσχημη κατάσταση.

Οι πόρτες είναι ανοιχτές και σπασμένες. Τα κάγκελα έχουν σκουριάσει και μοιάζουν ετοιμόρροπα. Η εικόνα του ξύλινου  καλογυαλισμένου παρκέ έχει ξεθωριάσει ενώ έχει αντικατασταθεί από αμέτρητα κομμάτια σπασμένου γυαλιού τα οποία προδίδουν το πλιάτσικο και τις καταστροφές που έχει υποστεί ο χώρος.

Στο εσωτερικό, οι καναπέδες και τα τραπέζια έχουν εξαφανιστεί και την θέση τους έχουν καταλάβει παλιές καρέκλες στις οποίες, σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων, «αναπαύονται» πλιατσικολόγοι και χρήστες ναρκωτικών.

Πίνακες  δεν υπάρχουν πλέον, παρά κακά ζωγραφισμένα γκράφιτι τα οποία συνθέτουν μία γενικότερη εικόνα αποσύνθεσης και μαρασμού ενός κτιρίου, το οποίο παλαιότερα είχε «φιλοξενήσει» μερικούς από τους πιο γνωστούς καλλιτέχνες.

Το «ΝΑΙ» είναι ένα από τα πολλά κτίρια του Δημοσίου, τα οποία έχουν αφεθεί στην «τύχη τους» και έχουν μετατραπεί σε άντρο παρανομίας.
Έπειτα από το «κανόνι» του επιχειρηματία που εκμεταλλευόταν εμπορικά τον χώρο -ο οποίος βρίσκεται στα δικαστήρια με το Δημόσιο λόγω ληξιπρόθεσμων οφειλών- η περιοχή έχει μαραζώσει.

Στο κατάστημα, με την ανοχή όπως φαίνεται των Αρχών, γίνεται πλιάτσικο, ενώ η διοίκηση του ΣΕΦ δεν έχει μεριμνήσει προκειμένου να σταματήσει εγκαίρως τους επιτήδειους που κλέβουν πόρτες, παράθυρα, χάλκινα μέρη, συσκευές και άλλα αντικείμενα.

Παράλληλα, μείζον πρόβλημα αποτελεί ο περιβάλλον χώρος, που θυμίζει σκουπιδότοπο και εγκυμονεί κινδύνους για τους επισκέπτες του πάρκου. Ο χώρος δεν είναι καν περιφραγμένος με αποτέλεσμα παιδιά να έχουν τη δυνατότητα να μπουν στο εσωτερικό και να «παίξουν» με σπασμένα τζάμια, ξεχαρβαλωμένες πόρτες και σκουριασμένα μέταλλα δηλώνουν στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ οι περίοικοι.

Αθήνα, οδός Αχαρνών

Στην ίδια μοίρα όμως βρίσκεται και το ένα κτίριο επί της οδού Αχαρνών, το οποίο ανήκει στο υπουργείο Υγείας. Η πόρτα –η μάλλον ότι έχει απομείνει από αυτή- είναι μισάνοιχτη. Τα πρώτα «ευρήματα» (μια ζακέτα, ένα καρότσι σούπερ μάρκετ και κάποιες σακούλες) δείχνουν ότι παρ’ όλο που το κτίριο είναι εγκαταλελειμμένο, κατοικείται.

Ο χώρος, ερειπωμένος, λεηλατημένος και αφημένος στη φθορά του χρόνου, αποτελεί ένα –ακόμη- δυσάρεστο αξιοθέατο στην καρδιά της πολύπαθης πρωτεύουσας.

Αν και έχει σφραγιστεί ήδη δύο φορές, το γεγονός αυτό δεν αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για τους άστεγους και τους χρήστες ουσιών, οι οποίοι κατά καιρούς χρησιμοποιούν τις εγκαταστάσεις ως κατάλυμα.

Το σχήμα… οξύμωρο. Ένα κτήριο του υπουργείου Υγείας, αποτελεί το καταφύγιο αυτών που επιθυμούν ανενόχλητοι να κάνουν χρήση ναρκωτικών προκειμένου να «κόψουν» ένα εισιτήριο για ένα φανταστικό και επίπονο ταξίδι.  

Εικόνα διάλυσης παρουσιάζει και το άλλοτε πολυτελές νεοκλασικό που βρίσκεται στη συμβολή των οδών Λέλας Καραγιάννη και Δροσοπούλου, στην Κυψέλη.

Το μεγάλης έκτασης ακίνητο είχε καταληφθεί εδώ και αρκετά χρόνια από φοιτητές. Οι καταληψίες, το χρησιμοποιούσαν ως χώρο στέγασης πληρώνοντας το φως, το νερό και το τηλέφωνο.

Το κτίριο είναι ιδιοκτησίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και του υπουργείου Παιδείας. Το ασπρόμαυρο πανό όπως και καλώδια στον φράχτη μαρτυρούν την πολύχρονη κατάληψη. Η βίλα αποτελούσε σύμβολο, αφού η κατάληψη της ήταν η μακροβιότερη στην Ελλάδα. Συνολικά τα εγκαταλελειμμένα κτήρια που υπάρχουν στο κέντρο ξεπερνούν τα 1600. O περιφερειάρχης Αττικής, Γιάννης Σγουρός, μιλώντας στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ  τονίζει ότι «τουλάχιστον τα 500 από τα εγκαταλελειμμένα κτήρια αποτελούν υγειονομικές βόμβες πρέπει να αποφασίσουμε, τι θα κάνουμε εμείς έχουμε ενημερώσει όλες τις κυβερνήσεις ». Παράλληλα στο Δήμο Αθηναίων και το Τμήμα Δημοτικής Περιουσίας οι αρμόδιοι υπάλληλοι  αρνούνται να συζητήσουν το θέμα-ταμπού  διαμηνύοντας ότι «δεν μιλάνε με δημοσιογράφους». Αδρανή ακίνητα δεν υπάρχουν όμως μόνο στην Αθήνα αλλά και στον Πειραιά όπου από τον Ιανουάριο, κατόπιν  ενεργειών του Δημάρχου, Βασίλη Μιχαλολιάκου και με έγκριση του υπουργείου Ανάπτυξης, «τρέχει» διεθνής διαγωνισμός για την αξιοποίηση 5 ακινήτων-«φιλέτων» του Δήμου μέσω σύμβασης παραχώρησης, χρήσης και εκμετάλλευσης. Πρόκειται για τον «Πύργο» στο λιμάνι, το παλαιό κτίριο της Ραλλείου Σχολής, το σημερινό Δημαρχείο, ένα διώροφο διατηρητέο κτίριο που βρίσκεται επί της οδού Ρετσίνα και ένα ακόμη διατηρητέο επί της οδού Θηβών. «Με πλήρως διαφανείς διαδικασίες προχωρούμε στην υλοποίηση ενός οράματος της πειραϊκής κοινωνίας, που θα συμβάλλει καθοριστικά στην προσπάθειά μας να δώσουμε αναπτυξιακή ώθηση στην πόλη», σημειώνει στα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ», ο κ. Μιχαλολιάκος.

   Ασφαλιστικά ταμεία: 300 Ακίνητα σε αχρησία

Μεγάλη ακίνητη περιουσία διαθέτουν και τα ασφαλιστικά ταμεία

Συνολικά η αντικειμενική αξία του συνόλου των ακινήτων που διαθέτουν ανέρχεται σε 679,5 εκατ. ευρώ. Από αυτά είναι προς αξιοποίηση ακίνητα αντικειμενικής αξίας 100,6 εκατ. ευρώ, ενώ εκμισθώνονται κτίρια συνολικής αξίας 383,5 εκατ. ευρώ. Η λίστα που παραδόθηκε, στον υπουργό Εργασίας, Γιάννη Βρούτση περιλαμβάνει 300 ακίνητα σε αχρησία.

Το σχέδιο του υπουργείου είναι «να αξιοποιηθούν όσα μπορούν να χρησιμοποιηθούν» προκειμένου να περιοριστούν οι δαπάνες και να ξεκινήσει η διαδικασία εκμετάλλευσή τους. Ωστόσο η κατάσταση στην αγορά ακινήτων όσο και τα μεγάλα κονδύλια για την ανακατασκευή τους αποτελούν ισχυρό ανασχετικό παράγοντα.  Πρόσφατα η ηγεσία του υπουργείου ζήτησε από τις διοικήσεις των ταμείων να βρουν λύσεις ακόμη και με συστέγαση των υπηρεσιών ώστε να μειωθούν σημαντικά  τα ενοίκια.  Συνολικά τα ταμεία και οι οργανισμοί του υπουργείου Εργασίας ενοικιάζουν 834 ακίνητα με κόστος 24 εκατ. ευρώ το χρόνο.

ΤΑ 300 ΑΚΙΝΗΤΑ
80 ακίνητα σε διάφορες περιοχές  έχει κενά το ΙΚΑ το οποίο νοικιάζει συνολικά 549 ακίνητα. Κενά κτίρια διαθέτει στην Αθήνα στην οδό Βουλής 6 (1.833 τ.μ), στην Πανεπιστημίου, στη Μενάνδρου, στη Μεσογείων. Το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Εργαζομένων  έχει παραχωρήσει στο ΙΚΑ πολυόροφα κτίρια και γραφεία και έχει ακόμη 16 κενές ιδιοκτησίες. Το ΕΤΑΑ έχει 32 ακίνητα αδρανή ενώ το ΝΑΤ  16  κενά ακίνητα μεταξύ των άλλων καταστήματα, και  πολυόροφα κτίσματα.Το ΤΕΑΙΤ έχει 14 αδρανή ακίνητα. Ανάμεσά τους  πάρκινγκ στη Λένορμαν και το παλιό εφετείο στη Σωκράτους.

Ο ΟΑΕΕ  έχει 13 ακίνητα κενά ενώ το Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων έχει 11, κυρίως καταστήματα στην Αθήνα. Το ΤΑΥΤΕΚΩ 6 ανεκμετάλλευτα ακίνητα, οικόπεδα αλλά και τις πρώην παιδικές κατασκηνώσεις στη Μαλακάσα. Το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Δημοσίων Υπαλλήλων, έχει 7 κενά καταστήματα, γραφεία και αποθήκες στην οδό Σταδίου. Το ΤΕΑΠΑΣΑ έχει 7 κενές ιδιοκτησίες και  2 ανεκμετάλλευτα οικόπεδα 37.000 τ.μ στα Μελίσσια. Το ΕΤΑΠ – ΜΜΕ έχει 13 κενά ακίνητα στην Αθήνα ενώ το ΤΑΠΙΤ 3.