ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΖΗΣ: « Υπάρχει τάση επιστροφής Κύπρου και Ελλάδα στη ζώνη του δολαρίου»

Στον Γιάννη Αργυρό

 Με μια συνέντευξη που διακρίνεται για το βάθος της ανάλυσης της ο καθηγητής Γεωπολιτικής  και Οικονομικής Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Γιάννης Μάζης ρίχνει φώς σε μια σειρά πυκνών εξελίξεων των τελευταίων εβδομάδων. Εκτιμά πως η Αραβική Άνοιξη και οι επιπτώσεις της τώρα αρχίζουν με στόχο της επιρροή των ενεργειακών κοιτασμάτων της Μεσογείου. Σχετικά με τις Κύπρο και τον υπό διαμόρφωση άξονα με το Ισραήλ θεωρεί πως  η Ελλάδα θα πρέπει να αλλάξει τακτική και να αναζητήσει συμφέρουσες συμμαχίες  όταν μάλιστα οι ΗΠΑ δείχνουν να θέλουν την επιστροφή Ελλάδα και Κύπρου στη ζώνη του Δολαρίου.  

          

1.       Η Αραβική Ανοιξη  εξακολουθεί να έχει δυναμική παραγωγής νέων δεδομένων στο εσωτερικό των χωρών και ίσως νέων συνόρων στην περιοχή; Πως βλέπεται να διαμορφώνεται το τοπίο στην Μέση Ανατολή μετά την «τελική λύση» στη Συρία και την τυχόν «καντονοποίηση» της; 

Ι. Μάζης: Η λεγόμενη «Αραβική Άνοιξη», εξελισσομένη οσημέραι εις ισλαμιστικόν χειμώνα ευρίσκεται ακόμη εις την αρχήν της. Η διαδικασία αυτή, η οποία ξεκίνησε εις την Τυνησίαν τον Ιανουάριον του 2011, έχει δύο τακτικούς και δύο στρατηγικούς στόχους.

Οι τακτικοί στόχοι είναι 1ον) η ανατροπή του καθεστώτος της «Κυβερνήσεως των Νομοδιδασκάλων/βιλαγιάτ αλ Φακήχ» εις την Τεχεράνη, αφού αυτός αποκοπεί από τις τρείς υποσυστημικές του διακλαδόσεις: i) το δίπολον Δαμασκός-Χεζμπαλλά ii) το δίπολο Δαμασκός-Χαμάς και 2ον) η δημιουργία Κουρδικών εθνικοκρατικών οντοτήτων στη Συρία, την Ν/Α Τουρκία και στο ίδιο το Ιράν. Το δεύτερο σκέλος (Δαμασκός-Χαμάς) του πρώτου τακτικού στόχου έχει ήδη επιτευχθεί εφόσον η Χαμάς, ως θυγατρική οργάνωσις αυτής των Αδελφών Μουσουλμάνων της Αιγύπτου επανετέθη υπό την διακριτικήν επιτροπείαν του Καθηγητού κ. Μόρσι, Προέδρου της Αιγύπτου, και μέσω αυτού υπό την έτι διακριτικοτέραν επιρροήν της Διοικήσεως Ομπάμα. Το πρώτον σκέλος (Δαμασκός-Χεζμπαλλά) ανθίσταται εισέτι με την ανοχήν της Μόσχας και του Πεκίνου. Αναφορικώς δε με τον δεύτερο τακτικό στόχο, αυτός έχει εισέλθει στην κρισιμοτέρα φάση του παρά, και ίσως λόγω, των επ εσχάτων δηλώσεων του Οτσαλάν κατά την παρελθούσα εθνικήν και θρησκευτικήν εορτήν (Πρωτοχρονιά) των Κούρδων (Νεβρόζ) εις το Ντιγιάρμπακίρ. Η δημιουργία αυτονόμου κουρδικής εδαφο-κρατικής οντότητος στην περιοχή αποτελεί το ασφαλέστερο χερσαίο στρατηγικό βάθος για το Ισραήλ και ορμητήριο πάσης δραστηριότητος ασφαλείας και ελέγχου της Ευρύτερης Μέσης Ανατολής, Κεντρικής και Νοτιο-ανατολικής Ασίας για την Ουάσιγκτον. Επίσης σημαίνει τον έλεγχον του μεγαλυτέρου μέρους των υδατίνων αποθεμάτων της περιοχής όπως και του καλυτέρας ποιότητος και πλέον χαμηλής τιμής (1δολάριον/βαρέλι!) πετρελαίου διεθνώς: του Light Kirkuk.

Ο στρατηγικός στόχος της «αραβικής Ανοίξεως» είναι τελικώς, η ανάσχεσις της επιρροής της Μόσχας και του Πεκίνου εις την κοιτασματοφόρον Λεκάνην της Μεσογείου και  Ευρυτέραν Μέσην Ανατολήν και το Μάγκρεμπ δια της προωθήσεως εις την εξουσίαν, των χωρών αυτών, σουνιτικών ισλαμιστικών κυβερνήσεων εχουσών θυγατρικήν σχέσιν με τους Αδελφούς μουσουλμάνους του Καΐρου, του ήδη ελεγχομένου από την Ουάσιγκτον του κου Ομπάμα, μέσω του Προέδρου Μόρσι (νο 2 εις την ιεραρχίαν των Αδελφών Μουσουλμάνων). Η δεινή οικονομική θέσις της Αιγύπτου και η προώθησις «σωτηρίας» της Αιγύπτου μέσω του ΔΝΤ, προωθουμένη από την «διεθνή κοινότητα», ενισχύει έτι περισσότερον την εξάρτησιν του Καΐρου από την Ουάσιγκτον.

2.       Αλλάζουν τα γεωπολιτικά δεδομένα μετά την σταδιακή εξομάλυνση των σχέσεων Ισραήλ – Τουρκίας; Πόσο θα επηρεάσουν την Ελλάδα αυτές οι εξελίξεις;Πως  διαμορφώνεται το νέο σκηνικό στην Ανατολική Μεσόγειο μετά τις οικονομικές εξελίξεις στην Κύπρο;

Ι. Μάζης: Δεν θεωρώ ότι η δήλωσις, και όχι «η συγνώμη», Νετανιάχου μπορεί να μεταβάλει την διαραγείσα εμπιστοσύνη των Τουρκο-ισραηλινών σχέσεων. Και αυτό διότι η ισραηλινή διοίκησις αλλά και τα θέσφατα εθνικής ασφαλείας του Ισραήλ, διακρίνονται από σοβαρότητα και αρχές ορθολογισμού. Η δήθεν «επαναπροσέγγισις» πρέπει να γίνει αντιληπτή από την Αθήνα ως προσπάθεια «μη επιδεινώσεως» των ήδη δυσχερών τουρκο-ισραηλινών σχέσεων κατά την περίοδον μάλιστα όπου η Ουάσιγκτον πρέπει να πείσει την Άγκυρα να συνεχίσει «να παίζει με την φωτιά» των κουρδικών κρατογενέσεων στα σύνορά της και με τις εξτρεμιστικές σουνιτικές οργανώσεις-παρακλάδια της Αλ Κάιντα, οι οποίες εξαποστέλλονται από τα εδάφη της για την υλοποίησιν «λαϊκής εξεγέρσεως» εις τα εδάφη της Συρίας. Τα άρθρα των σοβαροτέρων ισραηλινών αναλυτών-στρατηγιστών της Μέσης Ανατολής, όπως του Efraim Inbar (BESA Center of Strategic Studies, Israel) και Daniel Pipes (Middle East Forum, USA), μας πείθουν περί του λόγου το αληθές.

Όσο για τις οικονομικές εξελίξεις στην Κύπρο, από στρατηγικής απόψεως ιδωμένες και πέραν των γνωστών ζοφερών πραγματικοτήτων που εμφανίζουν δια την «καλήν ή όχι υγείαν της Ευρωζώνης» υποδηλώνουν την τάσιν επαναφοράς της Κύπρου και οσημέραι και της Ελλάδος εις την Ζώνην του Δολλαρίου. Κάτι το οποίον εξυπηρετεί τις ΗΠΑ εφόσον τα τεράστια κοιτάσματα των υδρογονανθράκων των δύο αυτών χωρών θα τύχουν διαπραγματεύσεως στην ζώνην του δολαρίου και όχι σε αυτήν του Ευρώ, με σημαντικότατα οφέλη για την χρεοκοπημένη αμερικανική οικονομία η οποία αναγκάζεται να μειώσει κατά 50% το ύψος των αμυντικών της δαπανών, κατά πρόσφατον δήλωσιν του κου Ομπάμα.

3.       Φοβάστε ότι η φραστική επιθετικότητα αξιωματούχων της Τουρκίας θα μεταβληθεί και σε προσπάθεια εκμετάλλευσης της οικονομικής κρίσης με κάθε τρόπο;

Ι. Μάζης: Αυτό είναι δεδομένον. Αλλά δεν «φοβούμαι» απολύτως τίποτε. Οι ελληνικές ένοπλες Δυνάμεις δύνανται να ανταπεξέλθουν άριστα εις οιανδήποτε πρόκλησιν, ιδιαιτέρως εάν αυτή εκδηλωθεί υπό τας κρατούσας συνθήκας «κινουμένης άμμου» στην Ν/Α  Μεσόγειο και μάλιστα εις την Ν/Α πτέρυγα του ΝΑΤΟ μεταξύ δύο Νατοϊκών δρώντων! Εκδηλούται δε μέσω των προκλητικών δηλώσεων του κου Νταβούτογλου, ευκαιρίας δοθείσης ή και αυτοκλήτως. Άλλωστε ο κος Νταβούτογλου υπήρξε πάντοτε ειλικρινής: ότι εφαρμόζει σήμερα ως εξωτερικήν πολιτικήν το έχει δηλώσει ήδη μέσω του πονήματός του «Στρατηγικό Βάθος.Η στρατηγική θέσις της Τουρκίας» από το 2001, όταν ήτο εις απλούς ακαδημαϊκός διδάσκαλος.

4.       Μπορεί να υπάρξει συνεργασία για μεταφορά του αερίου μέσω Τουρκίας; Είναι υπαρκτά τα σενάρια που ακούγονται ότι οι αμερικανοί θα επιθυμούσαν συνεκμετάλλευση;  Εχει βάση η θεωρία περί γεωπολιτικής κατάρας σε όσες χώρες ανακαλύπτουν  ενεργειακά κοιτάσματα;

Ι. Μάζης: Όλα είναι πιθανά εις την περίπτωσιν αυτήν, και όλα εξαρτώνται σε υπερσυστημική κλίμακα από τις στρατηγικές κινήσεις μεταξύ ΗΠΑ-Ρωσίας-Κίνας αλλά και σε υποσυστημική κλίμακα από την ελληνική δραστηριότητα προς  πολιτικήν υλοποίησιν της στρατηγικής συνεργασίας Ελλάδος-Ισραήλ. Είναι καιρός να αντιμετωπίσομε αυτήν την διάστασιν, την πολιτικήν, με μεγαλυτέρα σοβαρότητα και να προβούμε στα απαιτούμενα κοινά υπουργικά συμβούλια μεταξύ Αθηνών και Ιερουσαλήμ. Να σταματήσουμε να αντιμετωπίζουμε την Ιερουσαλήμ ως «εξωσυζυγικήν σχέσιν», δια τον απλούστατον λόγον ότι ο Ελληνισμός δεν είναι «δεσμευμένος» παρά μόνον με το εθνικόν του συμφέρον (raison d'état) και με τίποτε άλλον.

Τα περί «γεωπολιτικής κατάρας και κοιτασμάτων» είναι όπως αντιλαμβάνεσθαι μεταφυσική και αφορούν την...Εκκλησίαν και πιθανώς κάποιους...εξορκιστάς της! Πρόκειται απλώς περί πολιτικών ολιγωριών, μειωμένων επιπέδων εθνικών αντιστάσεων, ηττοπαθείας, λανθασμένων στρατηγικών κινήσεων ή ακόμα και...ευηθείας των...«καταραμένων»! Η Ελλάς δεν διακρίνεται για τέτοια φαινόμενα! Δεν συμφωνείτε κι εσείς;